Giải mã tập tục thờ Thần Tài Thổ Địa – Vì sao lại thờ chung?

Bàn thờ Thần Tài Thổ Địa có lẽ đã trở nên quá quen thuộc với hầu hết người Việt. Có nhà bày trí bàn thờ to, có nhà thì nhỏ tùy vào không gian; nhưng dù thế nào đi nữa thì việc thờ cúng Thần Tài Thổ Địa vẫn không thể thiếu trong đời sống tâm linh của mọi gia đình. Mặc dù được thờ nhiều như thế nhưng không phải ai cũng biết được truyền thuyết về hai vị thần này và tại sao Thần Tài Thổ Địa lại được đặt thờ chung với nhau. Cùng Không Gian Gốm giải mã tập tục thờ Thần Tài Thổ Địa qua bài viết sau đây.

Giải mã tập tục thờ Thần Tài Thổ Địa

Tập tục thờ Thần Tài Thổ Địa đã xuất hiện khá lâu vào khoảng cuối thế kỉ XIX và đầu thế kỉ thứ XX. Hai vị thần này được thờ tự khá phổ biến trong các gia đình hiện nay. Các vị gia thần này thân thiết và gần gũi với tín chủ đến nỗi gần như không có một quy thức nào cần phải tuân thủ khi thờ cúng. Khi đời sống ngày càng phát triển, người người nhà nhà đều lấy việc kinh doanh làm tiền đề thì đây cũng là lúc tập tục thờ cúng Thần Tài Thổ Địa trở nên phổ biến hơn. 

Truyền thuyết về Thổ Địa (Ông Địa)

Từ rất lâu về trước, đời sống của người Việt phụ thuộc nhiều vào nông nghiệp. Muốn nông nghiệp phát triển thì lại phụ thuộc rất nhiều các điều kiện tự nhiên như đất đai, thời tiết, khí hậu,… Trong những yếu tố trên thì đất đai được xem là yếu tố cơ bản và quan trọng nhất đối với người nông dân. Vì thế Thần Đất hay Thổ Thần là một trong những vị thần được mọi người thờ cúng nhiều nhất lúc bấy giờ với mong muốn có được cuộc sống ấm no và sung túc. Về sau này khi người ta khai hoang nhiều vùng đất mới; cũng với quan niệm cho rằng từng khu rừng, con sông, mảnh đất,… đâu đâu cũng có các vị thần cai quản; nên mọi người đặt chân đến phải tiến hành khấn vái, cúng kiến để mong muốn bình an. Cứ dần dần như thế Ông Địa được mọi người thờ cúng quanh năm và tập tục này cũng dần trở nên phổ biến cho đến tận ngày nay. 

Truyền thuyết về Thần Tài

Thần Tài là vị thần xuất hiện sau Thổ Địa; khi nền kinh tế dần luân chuyển từ nông nghiệp sang thương nghiệp với đa số hộ gia đình kiếm sống bằng việc buôn bán, trao đổi các loại hàng hóa. Trong dân gian luôn truyền tai nhau về một truyền thuyết có tên Âu Minh – Như Nguyên. Ngày xưa có một người lái buôn Trung Hoa tên là Âu Minh khi đi qua hồ Thanh Thảo tình cờ gặp Thủy Thần; được Thủy Thần cho một người gia nhân tên là Như Nguyện. Âu Minh đem Như Nguyện về nuôi ở trong nhà; kể từ khi có Như Nguyện công việc làm ăn của Âu Minh mỗi ngày một phát đạt. Nhưng vì một lý do nào đó trong ngày Tết mà Âu Minh đánh Như Nguyện. Như Nguyện quá sợ hãi bèn chui vào đống rác và biến mất. Không lâu sau Âu Minh làm ăn thua lỗ, chẳng mấy chốc nghèo xác nghèo xơ. Hóa ra Như Nguyện chính là hóa thân của Thần Tài.

Ngoài ra, nguồn gốc của vị Thần Tài còn xuất phát từ một truyền thuyết khác. Chuyện kể rằng Thần Tài là vị Thần cai quản tiền bạc, tài lộc ở trên trời. Trong một lần đi chơi uống rượu, do say quá nên Thần Tài bị rơi xuống trần gian; không may đầu bị va vào đá nên nằm mê mệt không biết gì đến khi tỉnh lại cũng không nhớ mình là ai. Thần Tài không biết làm việc dưới trần gian nên thường đi lang thang xin ăn khắp nơi. Thần Tài đi ăn xin thì gặp một nhà kia kinh doanh buôn bán gà, vịt, heo quay ế ẩm, thấy Thần Tài đến ăn xin thì được chủ nhà mời vào ăn. Điều kỳ lạ là khi ông bước vào ăn thì không biết từ đâu khách kéo đến nườm nượp; người chủ quán thấy lạ nên ngày nào cũng mời Thần Tài đến. Sau một thời gian người bán hàng đắt khách và cảm thấy Thần Tài chẳng làm gì mà suốt ngày lại được ăn ngon, lại toàn dùng tay ăn bốc, người thì bốc mùi nên đuổi ông đi. Ngay sau đó quán ăn trở nên ế ẩm và cứ hễ Thần Tài đi đến đâu ăn thì quán đó lại đông khách. Mọi người thấy vậy nên ai cũng ra sức tranh giành mời cho bằng được Thần Tài đến hàng quán của mình. 

Vì sao lại thờ chung Thổ Địa với Thần Tài?

Chúng ta đã hiểu về nguồn gốc, ý nghĩa của hai vị Thần Tài và Thổ Địa; nhưng tại sao người ta thường thờ chung hai vị thần với nhau? Theo một số tài liệu hiếm hoi còn tồn tại, thì vào thế kỉ thứ XIX mọi người vẫn còn mơ hồ, chưa thực sự phân biệt được Thần Tài, Thổ Địa và chỉ xem hai vị thần này đề là “Thần đất, thần giữ tiền bạc”. Cứ thế tập tục thờ chung Ông Địa và Thần Tài cùng ra đời; càng về sau hai vị thần này là một cặp đôi không thể nào tách rời được.

Một số tài liệu khác lại cho rằng việc thờ chung này xuất phát từ nguồn gốc tín lý cổ xưa về Thần Đất. Vị thần bảo hộ một phần đất đai và phù hộ cho người nông dân lúc bấy giờ được mùa màng, bội thu từ đó cũng làm cho gia chủ phát đạt, giàu có. Về sau, kinh tế hàng hóa phát triển; thương nghiệp và doanh nghiệp càng lúc càng có vị trí quan trọng trong hoạt động kinh tế thì tiền tài, vàng bạc là dấu hiệu của sự giàu có chứ không phải là “lúa thiên, ruộng mẫu” thì người ta lại cần cho mình một vị thần mang lại tài lộc đó là Thần Tài. Hai vị Thần đều mang ý nghĩa đem đến sự giàu sang và tài lộc nên được mọi người đặt thờ chung. Trong phong thủy ngũ hành, Thổ sinh Kim cũng là một tín lý về việc coi Thổ Địa là một Thần Tài.

• Tham khảo: Bộ đồ thờ Thần Tài Thổ Địa gốm sứ men xanh sang trọng, trang nghiêm

Đó là quan niệm xưa của dân gian; còn đứng trên phương diện phong thủy thì việc sắp xếp Thần Tài và Thổ Địa thờ cạnh nhau là rất phù hợp. Thần Tài đem tới tài lộc, tiền bạc, vượng khí giúp gia chủ làm ăn kinh doanh phát đạt, thịnh vượng. Trong khi đó Thổ Địa giúp gia chủ cai quản đất đai, bảo vệ khỏi sự quấy nhiễu của âm khí, xua đuổi xui xẻo. Hai vị thần đứng chung với nhau giúp phát huy được hết những điều tốt đẹp có thể mang lại cho gia chủ.

Nơi mua vật phẩm thờ Thần Tài Thổ Địa nhiều mẫu mã, kích thước TpHCM

Qua bài chia sẻ giải mã tập tục thờ Thần Tài Thổ Địa chúng tôi hy vọng phần nào giúp mọi người hiểu thêm về những tập tục, văn hóa tín ngưỡng của người Việt. Việc thờ cúng Thần Tài Thổ Địa không chỉ để cầu mong những điều tốt lành sẽ đến với gia đình; mà nó còn mang lại lợi ích to lớn về mặt tinh thần cho mỗi người. Để việc thờ cúng trở nên linh thiêng và trang trọng hơn thì gia chủ nên sắm sửa cho mình bộ đồ thờ đầy đủ với các vật phẩm như tượng Thần Tài và Thổ Địa (Ông Địa); bát hương thờ; mâm bồng; chóe thờ, kỷ nước thờ, lọ hoa, ống hương,… Ngoài ra gia chủ có thể bày trí thêm tượng cóc ngậm tiền hay những linh vật chiêu tài, cầu may ở trước bàn thờ.

• Xem thêm: Tại sao phải thờ Thần Tài Thổ Địa – Bày trí bàn thờ Thần Tài ngày Tết

Nếu bạn vẫn chưa tìm kiếm được địa điểm cung cấp đồ thờ chất lượng, uy tín thì hãy ghé ngay đến các chi nhánh của Không Gian Gốm tại TpHCM. Không Gian Gốm là đơn vị chuyên cung cấp các vật phẩm thờ cúng gốm sứ chất lượng và có giá thành xuất xưởng cạnh tranh nhất thị trường. Bên cạnh đó khách hàng còn được tư vấn tận tình bởi đội ngũ nhân viên, chuyên gia trong lĩnh vực thờ cúng, phong thủy giúp mọi người chọn lựa được bộ đồ thờ ưng ý nhất. Mọi thắc mắc hay có câu hỏi về chủ đề Giải mã tập tục thờ Thần Tài Thổ Địa xin liên hệ với chúng tôi qua hotline: 0912992544 hoặc website Battrangvn.vn để được giải đáp nhanh chóng.